Andrzej Skupień-Florek

        • Andrzej Skupień Florek poeta ze Stołowego

        •                 Urodził się 25 XI 1902 r. w przysiółku Stołowe (przynależnym do Białego Dunajca), w którym gazdował do końca życia. Rodzice rolnicy, Józef i Wiktoria z Palidrów, wyjechali z młodszą córką do Ameryki, zostawiając siedmioletniego Andrzeja na opiece dziadka, Floriana Skupnia (stąd pochodzi przydomek Florek). Ukończył zaledwie trzy klasy szkoły ludowej, bo musiał pomagać w gospodarstwie owdowiałego dziadka. Wspominał go zresztą jak najlepiej:

                          [...] był dla mnie bardzo dobry i niczego mi nie odmawiał. Do czytania miałem wielki ciąg, toteż czytałem wszystko, co w rękę wpadło, a dziadek kupował mi najróżniejsze broszurki u odpustowych straganiarzy Do domu dziadka schodzili się sąsiedzi wieczorami na tzw. posiady i prządki - czytałem im swoje książeczki, ale ja też nasłuchałem się od nich najróżniejszych opowieści...

          Od czternastego roku życia, to jest od śmierci dziadka, aż do osiągnięcia pełnoletności, był na służbie u bogatego miejscowego gazdy i dopiero w 1922 i zaczął gospodarzyć we własnym domu. Służba w wojsku (21 Pułk Artylerii Polowej w Krakowie) przyczyniła się w pewnej mierze do poszerzenia jego horyzontów myślowych:

                          [...] w oficerskiej bibliotece pułkowej po raz pierwszy zetknąłem sięz literaturąo Podhalu i Tatrach która miębardzo interesowała i do jeszcze większej ciekawości pobudziła. Porobiłem sobie sporo zapisków, a po powrocie do domu poszukiwałem pism i książek o podobnym temacie, kupując je na własność.

                          Żeby kupowanie gazet i książek, wówczas drogich, nie przyniosło zbyt wielkiego uszczerbku gospodarce, gazda ze Stołowego (na czterech morgach gruntu) oduczył się palenia papierosów.

                          W 1930 r. Andrzej Florek Skupień nawiązał bliższą łączność z redakcjami różnych pism, do których nadsyłał wiejskie korespondencje, a także swoje utwory wierszowane. Drukowały jego prace między innymi „Gazeta Podhalańska", „Przewodnik Kółek Rolniczych", „Gospodarz Polski", „Wielkopolanin", „Orędownik", „Zorza", „Piast", „Dzwon Niedzielny". Na talent literacki Skupnia pierwszy zwrócił baczniejszą uwagę Jan Bielatowicz, który jego wiersze zamieścił w redagowanej przez siebie antologii Poezja młodego Podhala (nakładem Koła Polonistów UJ, Kraków 1937).

                          Skupień był zawsze bardzo aktywnym i wszechstronnym działaczem społecznym, nie tylko w podhalańskim ruchu regionalnym - należał do najczynniejszych członków Związku Podhalan - ale i w pracy samorządowej jako wieloletni radny, ławnik, członek różnych komisji itd. Położył duże zasługi dla rozwoju szkolnictwa w najbardziej oddalonych stronach Podhala. Współpracował przez wiele lat z Polskim Towarzystwem Historycznym, z Głównym Urzędem Statystycznym (jako korespondent wiejski), z Biurem Studiów i Oceny Programów Polskiego Radia w Warszawie, pełnił obowiązki Społecznego Opiekuna Zabytków. Pracę pisarską, zapoczątkowaną w latach międzywojennych, podjął Skupień w 1945 r., nawiązując łączność z szeregiem pism („Piast", „Gazeta Podhalańska", „Wieś", „Rolnik Polski"), w których pojawiły się różnorakie jego prace od notatek korespondencyjnych do rozpraw o ambicjach publicystycznych. Między innymi w tygodniku „Wieś" ogłosił fragmenty swojej monografii historycznej Białego Dunajca. Po kilku latach przerwy Skupień publikuje swoje utwory w „Tygodniku Powszechnym" (1955), w „Orce", w „Wieściach", w „Za i przeciw", nawiązując również współpracę z Polskim Radiem, nadającym szereg jego gawęd góralskich, które stają się z biegiem czasu ulubioną formą jego pisarstwa. Towarzystwo Miłośników Ludowej Kultury i Sztuki Góralskiej urządziło Skupniowi pierwszy wieczór autorski w 1957 r. w Zakopanem, a w 1959 r. na większą skalę w Wojewódzkim Domu Kultury w Krakowie. Skupień opowiadał gawędy na licznych wieczorach autorskich na Podhalu i w innych stronach kraju, zdobył kilkakrotnie I nagrodę na „Sabałowych Bajaniach" w Bukowinie Tatrzańskiej. W 1973 r. został honorowym członkiem Związku Podhalan.

                          Zmarł 2 XII 1973 r. w Krakowie, pochowany zostałna cmentarzu w Poroninie.

    • Kontakt

      • Szkoła Podstawowa nr 2 im. Świętej Jadwigi Królowej Polski w Białym Dunajcu
      • 18 207 31 29
      • ul. Miłośników Podhala 23 34-425 Biały Dunajec Poland
      • Joanna Gil GODZINY PRZYJĘĆ - poniedziałek 11:00 - 12:00 - w przypadku konieczności spotkania w innym terminie, kontakt z sekretariatem (tel. 18 20 73 129) w celu umówienia spotkania
  • Galeria zdjęć

      brak danych